En son çıkan yetişkin dişleri 20’lik diş ya da 20 yaş dişi olarak adlandırılır. 20’lik diş çenenin en arka kısmında bulunan azı dişleridir. 20’lik yaş dişleri çene yapısına uyum sağlamadığı durumlarda ç ağrıya, apse oluşumuna ve rahatsızlıklara neden olabilir. Bu tür durumlarda 20’lik diş çekimi ya da diş ameliyatı yapılması ihtiyacı doğar. Bu soruna neden olan temel etken, çenede yirmilik dişlerin çıkması için yeterli alan bulunmamasıdır.
20’lik diş yalnızca şiddetli ağrılara değil, aynı zamanda çene yapısında bozulmaya ve komşu diğer dişlerin sağlığında olumsuz etkilere de neden olabilir. Bu nedenle 20’lik dişler çıkmaya başladığında diş hekiminin kontrol etmesi önerilir. Çene yapısı uygun olan kişilerde 20’lik dişlerin çekilmesi gerekmeyebilir, bazı vakalarda ise kişinin çene yapısı uygun olmadığından yirmilik dişler yanlış bir açıyla çıkabilir ve diş etine gömülü kalabilir. Bu tür durumlarda yirmilik diş dışarıdan bakılınca görülmeyebilir. Gömülü yirmilik diş olarak tanımlanan bu dişler çoğu zaman neden oldukları ağrıyla fark edilir.
Yirmilik dişlerin çene ve diş yapısını olumsuz şekilde etkilememesi, apse gibi istenmeyen sorunların önlenmesi düzenli olarak diş hekimi muayenesinden geçilmesi sayesinde mümkündür. Düzenli diş muayenesi uygulanması halinde yirmilik dişlerin çıkmaya başlaması ve gelişmesi sürecini takip etmek mümkündür. Herhangi bir olumsuzluk durumunda ise ağız ve diş sağlığı zarar görmeden dişlerin çekilmesi söz konusu olabilir.
20’lik diş çekimi, dişin diş etinden ne kadar uzak olduğuna bağlı olarak planlanan ve uygulanan bir diş hekimliği prosedürüdür. Yirmilik diş çekimi yapılması için öncelikle bölgeye lokal anestezi uygulanır. Diş gevşetildikten sonra penseyle çekilir. Dişin çekildiği bölge temizlendikten sonra kanama durdurulur. Bazı durumlarda diş etinde küçük bir kesi yapılması ve diş çıkarılmadan önce küçük parçalara ayrılması gerekir.
Çenede yeterli alan bulunmadığından 20’lik dişler açılı çıkabilir, sıkışabilir, kısmen çıka bilir ya da gömülü kalabilir. Yirmilik diş tamamen gömülü olduğunda yani diş etinin altında kaldığında diş cerrahi prosedürle çıkarılmalıdır. Bu kapsamda hastaya, ağrıyı hissetmemesi için sedasyon uygulanabilir. Diş eti kesilir ve yirmilik diş çıkarılabilir.
Yirmilik diş genellikle 17 ila 25 yaş aralığında görülür. Ağızda sürme sonucu üçüncü azı dişleri olarak çıkan yirmilik dişlerin çekilmesi zorunlu olmasa da, bazı durumlarda çekilmeleri gerekebilir. 20’lik dişlerin çekilmesini gerektiren durumlar şu şekilde komşu sıralanabilir:
Dişler sürerken, bakterilerin ve besin artıklarının diş yuvasında birikmesi durumunda çürük oluşabilir. Çürük oluşan dişlerde ve komşu dişlerde enfeksiyon ve apse oluşumu meydana gelebilir. Bu durumda çok şiddetli ağrılar yaşanabilir.
Bir kısmı süren dişlerde, o alanda bulunan enfeksiyon yumuşak dokuya yayılarak diş eti apsesini oluşturabilir. Sonuç olarak ağrı, şişlik ve ağız kokusu görülebilir. Bazı durumlarda hastanın ağzı tam açma ve kapama işlevini yerine getiremeyebilir. Trismus olarak adlandırılan bu durum acil olarak tedavi edilmezse, enfeksiyonun lenfler aracılığıyla yanak ve boyun bölgesine doğru ilerleyip yayılması riski doğar.
20 yaş dişleri sürerken komşu dişler baskıyla karşı karşıya kalabilir. Baskıdan kaynaklanan basınç ağrıya ve komşu dişlerde aşınmaya neden olabilir.
Özellikle genç yaştaki kişilerin dişlerindeki çapraşıklığı ve bozukluğu tedavi etmek için ortodonti tedaviye gereksinim duyulur. Yirmi yaş dişleri sürerken oluşan basınç komşu dişlere de kuvvet uygulandığından dişlerde itme meydana gelebilir. Sonuç itibarıyla dişlerde çapraşıklıklar görülebilir.
Protez tedavisi uygulanacak olan hastaların yirmilik yaş dişlerinin durumu değerlendirilmelidir. 20 yaş dişleri nadiren protetik olarak kullanılabilir.
20 yaş dişleri sürerken çevresindeki folikül rezorbe olmadığında kist oluşumu yaşanabilir. Bu oluşumların büyümesi nedeniyle çene kemiğinde aşınmalar görülebilir. Kemikte büyük boşluklar oluşabilir, çene kemiği zayıflayabilir. Zaman içinde zayıflayan çene kemiklerinde kırıklar görülebilir.
20’lik diş toplamda 4 adettir. 20’lik dişler alt ve üst çenenin en arka kısmında yer alır. Genellikle 20 yaş civarında çıkan 20’lik dişler çoğu kişiye sağlıklı bir şekilde çıkmayabilir. Gömülü ya da yarı gömülü olabilir, çenede yeterli alan bulamadığı için ağız içi etlerini sıkıştırabilir, diğer dişlere zarar verebilir ve ağrıya neden olabilir.
Çene yapısı uygun olan ve 20’lik dişlerin çıkmak için yeterli alan bulduğu kişilerde bu dişlerin çıkması herhangi bir soruna neden olmaz. Diğer yandan çok arkada ve ulaşılması zor bir konumda bulunan yirmilik dişler, ağız ve diş bakımı konusunda gereken hassasiyet gösterilse dahi temizlenemeyebilir. Bu tür sebeplere bağlı olarak, yirmilik dişler bazı durumlarda çekilmeli ya da gömülü olması durumunda cerrahi operasyonla alınmalıdır.
20’lik diş alt ve üst çenenin sağ ve sol en geri bölgelerinde çıkar. 20 yaş dişlerinin çekilmesi gerekmeyen durumlar da olabilir. Bazı kişilerde yirmilik dişler hiçbir ağrıya neden olmaksızın çıkar ve çiğneme işlevinde rol oynar. Bu tür durumlarda yirmilik dişlerin çekilmesi gerekmez.
Bununla birlikte ürün ya da diş eti enfeksiyonu varsa, yirmilik diş öndeki dişe baskı uygularsa ya da ilgili bölgede bir enfeksiyona neden olursa 20’lik diş çekimi yapılması gerekebilir.
20’lik diş çekimi sonrası birkaç gün süreyle ağrı ve şişlik görülebilir, aynı zamanda morluk olabilir. Bu sürede yine kanama görülmesi mümkündür. Söz konusu ağrı genellikle operasyondan sonra bir hafta içinde azalarak geçer.
İlk 24 saat dişler nazikçe fırçalanmalı, dişin çekildiği bölgenin ve komşu bölgelerin doğrudan fırçalanmamasına özen gösterilmelidir. Ayrıca diş hekiminin belirttiği süre boyunca ağız çalkalanmamalı ve gargara yapılmamalıdır.
20’lik diş çekimini takip eden ilk günlerde yumuşak ve sulu yiyecekler tüketmeye özen gösterilmelidir. Sert ve çiğnenmesi zor gıdalardan uzak durulması gereken bu süreçte çorba, püre ve meyve suları beslenme programına dahil edilebilir. Ayrıca tüketilen yiyecek ve içeceklerin ılık olması gerekir. İyileşmeyi yavaşlatma riski nedeniyle sigara ve alkol kullanımına ara verilmesi önerilir. Aksi takdirde istenmeyen komplikasyonlar gelişebilir.
Diş hekiminin reçete ettiği antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır. Uygulama bölgesindeki ağrıyı ve şişliği hafifletmek için soğuk kompres uygulanması fayda sağlayabilir. Yüzdeki şişliğin artmaması için yatarken başın gövdeden biraz daha yüksekte kalmasına özen gösterilmelidir.
Olası bir enfeksiyon gelişiminin önlenmesi için doğru ağız hijyeni sağlanmalıdır. Yiyecekleri ve bakterileri dişlerden ve diş etlerinden uzaklaştırmak için bol miktarda su tüketilmelidir.
20’lik diş çekimi fiyatları, çekim işleminin ne şekilde gerçekleştirildiğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Dişin doğrudan tek parça hâlinde kolayca çıkarılması, gömülü olması, parçalı olarak çıkarılmasının ya da cerrahi prosedürün gerekmesi durumlarda 20’lik diş çekimi fiyatları farklı olabilir. Ayrıca uygulanan anestezi türü, diş hekiminin uzmanlığı ve diş çekiminin yapıldığı kliniğin fiyat politikası 20’lik diş çekimi fiyatları belirlenirken değerlendirilen unsurlardır.