Maxillofacial cerrahi diğer bir deyişle ağız ve çene cerrahisi; ağız, çene, yüz ve boyun bölgelerini etkileyen hastalıkların teşhis ve tedavisiyle ilgilenen alandır. Her yaş grubunda ortaya çıkan ağız, diş ve çene bölgesinin sert ve yumuşak dokularındaki hastalıklar, bozukluklar ve yaralanmalarla bunların tanısına ve düzeltilmesine yönelik yöntemler ağız ve çene cerrahisinin kapsamında yer alır.
Ağız, diş, çene ve yüz ile ilgili karmaşık diş problemlerinin ve tıbbi durumların tedavisi ağız ve çene cerrahisi kapsamında gerçekleştirilir. Ağız ve çene cerrahisi ağırlıklı olarak yüz rekonstrüktif cerrahisi, yüz travması cerrahisi ve çene kemiğini içeren yirmilik diş çekimleri ile diş implantları gibi diş prosedürlerine odaklanır.
Maxillofacial tedavilerinin pek çok farklı türü vardır. En sık uygulanan maxillofacial tedavisi çeşitleri aşağıda sıralanmıştır:
Bir ya da daha fazla sayıdaki diş eksikliğini giderme amacıyla uygulanır. Yapay diş kökleri olan implantlar bir yandan eksik dişin restorasyonunu desteklerken bir yandan da çene kemiği kaybını durdurmaya ya da önlemeye yardımcı olur.
İmplant tedavisinin uygunluğu yapılan detaylı bir muayene ve değerlendirme süreciyle belirlenir. Dişler ve diş etleri kapsamlı bir şekilde incelenir. Kemik yoğunluğunun ve miktarının değerlendirilmesi implant tedavisinin başarısı açısından çok önemlidir. İmplantların yerleştirilebilmesi için yeterli kemik yapısının bulunduğundan emin olmak, ayrıca implantların tam olarak nereye yerleştirilmesi gerektiğini belirlemek için röntgen ve BT taramalarından yararlanılabilir.
Bir ya da daha fazla dişin ağızdan tamamen çıkarılması işlemine diş çekimi denilir. Daimi dişlerin yaşam boyu hayatta kalması amaçlansa da bazı nedenlerden dolayı diş çekimi gerekli bir durum haline gelebilir. Diş çekimleri basit ya da cerrahi şekilde yapılabilir. Diş çekiminin nasıl yapılacağı dişin şekline, boyutuna, mevcut durumuna ve ağızdaki konumuna göre belirlenir. Diş etlerinin üzerinde görünen ve diş hekiminin tek parça halinde çıkarabileceği dişlerin çekimi basit çekim olarak adlandırılır.
Cerrahi çekim daha komplike bir süreçtir. Diş eti dokusunun, kemiğin ya da her ikisinin de çıkarılması söz konusu olan cerrahi çekimde dişin parçalar halinde çıkarılması gerekebilir. Yirmi yaş dişleri birçok kişide gömülü durumda olduğundan en son çıkan ve genellikle çekilmesi gereken ilk dişlerdir.
Diş çekiminin gerekli olduğu durumlarda öncelikle hastaya konsültasyon yapılır. Cerrahi çekim yapılacak olan hastalardan çıkarılacak olan kemik, diş ya da her ikisinin miktarına bağlı olarak uygulamadan bir süre önce hastanın bazı ilaçları bırakması istenebilir. Çekimden önce kişinin diş röntgeni çekilerek diş kökünün eğriliği ve açısı değerlendirilir. Anestezi uygulandıktan sonra prosedüre başlanır.
Dişin, diş eti dokusunun ya da kemiğinin altına gizlendiği durumlarda diş etinin kesilmesi ya da tıkayan kemik bölgesinin çıkarılması gerekebilir. Çekimden sonra kanamanın kontrol altına alınabilmesi için dikiş ya da ek işlemlere ihtiyaç duyulabilir. Diş hekimi ya da cerrah çekim bölgesinin üzerine kalın gazlı bir bez tabakası yerleştirir. Kanı emmesi ve pıhtılaşma sürecinin başlatılması için hastadan ısırması istenir.
İçi havayla, sıvıyla ya da yarı sıvı/katı maddeyle dolu olan keselere kist; anormal doku kütlelerine ise tümör adı verilir. Ağız ve çene cerrahisinin en önemli çalışma alanlarından biri odontojen kistler ve tümörler olarak bilinir. Ağız bölgesindeki kistlere ve tümörlere tanı koyulabilmesi için klinik ve radyolojik muayene ile biyopsiden faydalanılır.
Tedavisi zamanında ve doğru şekilde yapılmadığı için ilerleyen diş ve diş eti enfeksiyonları, gömülü dişler, çekimleri tam olarak yapılamayan ve kalan kökler, travmalar, bazı gelişimsel anomaliler, eksik ve hatalı bir şekilde uygulanan tedaviler ile genetik etkenler gibi nedenlerden dolayı odontojen kistler görülebilir.
Ağız bölgesindeki kistlerin tedavisinde enükleasyon ve marsupializasyon yöntemleri kullanılır. Kistin tek seansta tamamıyla çıkarılmasına enükleasyon denilir. Bu tür durumlarda, kiste neden olduğu düşünülen enfekte kök, diş ya da gömük diş de eş zamanlı olarak çıkarılır. Kistin konumunun ve büyüklüğünün tek seansta çıkarılmasına izin verilmediği durumlarda marsupializasyon prosedürüne başvurulur. Bu prosedür kapsamında kistin içindeki basınç azaltılarak kist küçültülür. Kist kavitesi küçültülünce enükleasyon prosedürüyle kistin tamamen çıkarılması sağlanır.
Diş ve çevre dokularından kaynaklanan iyi huylu tümörlerin klinik şartlarında tedavi edilmesi genellikle mümkündür. Kötü huylu tümörlerin tedavisi için ise hastalar ilgili uzmanlık alanlarında yönlendirilir.
Maxillofacial tedaviler;
- Yiyecekleri çiğneme, yutma ya da ısırma zorluğu yaşayan
- Damağa gömülü ya da komplike dişleri çekilmesi gereken
- Kronik çene ya da çene eklemi ağrıları olan
- Çene ve yüz bölgesinde kırık oluşan
- Dişlerinde aşırı düzeyde aşınma meydana gelen
- Ağız açıklığının şeklinin ve boyutunun anormal olmasından kaynaklanan konuşma zorluğu, sesli solunum ve horlama gibi sorunlar yaşayan
- Çenesinde kistik ve tümör gibi oluşumlar bulunan
- Ağız, çene ve yüz bölgesinde enfeksiyon oluşan
- Ağız, çene ve yüz bölgesinde estetik ve işlevsel bozukluklara neden olan deformiteler bulunan
- Ağız bölgesinde yumuşak doku hastalıkları görülen
- Diş kökenli kemik içi lezyonlar olan
- Damak ve dudak yarıkları bulunan
- Kemoterapi ve radyoterapi nedeniyle çenesinde kemik nekrozları oluşan kişilere uygulanabilir.
Maxillofacial tedavi; diş, çene, ağız ve yüz bölgesiyle ilgili pek çok farklı durumu tedavi etmeye yönelik cerrahi prosedürleri kapsar. Ağız ve çene cerrahisi kapsamında estetik düzeltmeler için farklı seçenekler yer alır. Dental implant ve çene cerrahisi prosedürleriyle, çeşitli nedenlerle ortaya çıkan diş kayıplarının yerine yeni dişler yapılabilir. Aynı zamanda, çene yapısında gerçekleştirilen düzeltmelerle daha estetik bir gülümseme elde etme imkanı sağlanabilir.
Maxillofacial tedaviler ile ciddi düzeyde diş çürüklerinin, kırıklarının ya da diğer diş sorunlarının tedavi edilmesi mümkündür. Uygulanan tedavi sayesinde ağrının azaltılması, çiğneme fonksiyonunun optimize edilmesi ve genel ağız sağlığının iyileştirilmesi gibi faydalar sağlanır.
Bazı kişilerde doğuştan ya da kazalara bağlı olarak çene anomalileri görülebilir. Ağız ve çene cerrahisi prosedürleri ile bu tür sorunların giderilmesi mümkündür. Dental implant tedavisi, günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyen ve estetik kaygılara neden olabilen diş eksikliklerini gidermeye yardımcı olur. Böylece, hastanın doğal dişlere benzer bir görünüm ve işlev sağlanması mümkündür.
Yukarıda sıralananlara ek olarak daha pek çok farklı durumda maxillofacial tedavi yani ağız ve çene cerrahisi tedavileri uygulanarak hastalarının genel sağlık durumlarının iyileştirilmesi ve yaşam kalitelerinin artırılması mümkündür.
Maxillofacial tedavisi fiyatları; uygulanacak tedavinin kapsamı, prosedürün karmaşıklığı, uygulamayı yapacak doktorun deneyimi ve uygulamanın yapılacağı kliniğin fiyat politikası gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.